Ընդհանուր տեղեկություններ
Լոռու մարզի ազգային փոքրամասնություններ
Լոռու մարզում 2011թ. մարդահամարի տվյալներով բնակվում են 2930 ռուս, 349 հույն, 587 եզդի՝ նրանց գերակշիռ մասը՝ Տաշիրի, Թումանյանի և Գուգարքի տարածաշրջաններում: Վերջին տասնամյակում տարածաշրջանում սկիզբ առած էթնիկական տեղաշարժերի հետևանքով մարզից արտագաղթել են նաև մեծ թվով այլազգի բնակիչներ:
Հիմնական բնիկ ազգաբնակչության՝ հայերի հետ նրանք ապրում են իրավահավասարության պայմաններում: Ազգային փոքրամասնությունները բոլոր պայմաններն ունեն ազգային մշակույթի և ավանդույթների պահպանման համար: Դրանց են նպատակաուղղված ազգային հասարակական ու մշակութային կազմակերպությունները:
Նրանց ներկայացուցիչները մշտապես հրավիրվում են հասարակական քննարկումներին, պետական, ազգային տոների հանդիսություններին, համայնքային և մարզային միջոցառումներին՝ ակտիվորեն ներգրավվելով հասարակական գործընթացներում:
Մարզում բնակվող ազգային փոքրամասնությունների կրթական, մշակութային հարցերով զբաղվում են նրանց կողմից ձևավորված թվով 5 հասարակական կազմակերպություններ՝ հունական սփյուռքի ազգապահպանական «Էլպիդա», «Պոնտոս» և «Ակմի», ազգային մշակույթի, կրթական և ազգամիջյան կապերի զարգացման հարցերով զբաղվող «Ուկրաինա» և ռուսազգի փոքրամասնության սոցիալական, մշակութային, կրթական հիմնախնդիրներով զբաղվող «Օբշչեստվո Ռոսիի» ՀԿ-ները:
Մշտապես խրախուսվում է տեղական ինքնակառավարման մարմինների հետ հարաբերություններում փոքրամասնությունների լեզուների օգտագործումը: Մարզպետարանի կողմից ակտիվորեն խրախուսվում է նաև ֆակուլտատիվ պարապմունքների միջոցով ազգային մշակույթի և պատմության ուսուցանումը բոլոր այն դպրոցներում (մասնավորապես՝ Վանաձոր, Ալավերդի, Լերմոտովո, Ֆիոլետովո համայնքներ), որտեղ ազգային փոքրամասնությունների խմբերին պատկանող երեխաներ կան:
Լերմոնտովո համայնքում գործում է համայնքային ենթակայության «Սկազկա» մանկապարտեզը, որտեղ ընդգրկված է 23 երեխա, որոնց համար ռւսումնադաստիարակչական աշխատանքները կազմակերպվում են ռուսերեն լեզվով :
Ֆիոլետովոյի միջնակարգ դպրոցում «Կրթության մատչելիության ապահովում» դրամաշնորհային ծրագրի շրջանակներում 2012թ-ից սկսած գործում է նախակրթարան, որտեղ 13 երեխաների համար ևս ռւսումնադաստիարակչական աշխատանքները կազմակերպվում են ռուսերեն լեզվով: Նախակրթարանը ֆինանսավորվում է պետական բյուջեից:
Լոռու մարզի նախադպրոցական ուսումնական հաստատություններում առանձին ազգային փոքրամասնությունների երեխաների խմբեր չեն գործում, քանի որ 8-10 հոգանոց խմբեր չեն ձևավորվում:
Վանաձորի N 4, Ստեփանավանի N 2 հիմնական, Լերմոնտովոյի և Ֆիոլետովոյի միջնակարգ դպրոցներում ազգային փոքրամասնությունների հանրակրթական ուսուցումը և դաստիարակությունը կազմակերպվում են իրենց մայրենի ռուսերեն լեզվով՝ պետական ծրագրով և հովանավորությամբ, հայերենի պարտադիր ուսուցմամբ:
Տաշիրի N 1 հիմնական դպրոցում ազգությամբ եզդի 25 երեխաների համար կազմակերպվում են եզդիերեն լեզվի ֆակուլտատիվ պարապմունքներ:
Տաշիրի N 1 հիմնական դպրոցին հատկացվել են եզդիերեն այբուբենի, նշանավոր եզդիների, պատմական նշանավոր իրադարձությունների վերաբերյալ պաստառներ, եզդիերեն «Այբբենարան», «Եզդիերեն գրականության» 1,3,4,5, 8, 9, 10 դասարանների 186 հատ դասագիրք և 6 հատ ուսուցչի ձեռնարկ:
Լոռու մարզի 148 դպրոցների ուսումնական պլանով 2-9-րդ դասարաններում «Ռուսաց լեզու» առարկան ընդգրկված է պետական բաղադրիչի ուսումնական առարկաների ցանկում: Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ Վանաձորի N 4 և Ստեփանավանի N 2 հիմնական դպրոցներում բացվել են ռուսերենի խորացված ուսուցմամբ դասարաններ:
Ֆիոլետովոյի միջնակարգ դպրոցը ռուսերեն ուսուցմամբ դպրոց է: Վանաձորի N 4, Ստեփանավանի N 2 հիմնական, Լերմոնտովոյի միջնակարգ դպրոցներն ունեն ռուսերենով ուսուցմամբ դասարաններ:
Լոռու մարզում միայն Վանաձորի N 11 ավագ դպրոցն է ապահովում ազգային փոքրամասնությունների լեզուների ուսուցման մատչելիությունը ռուսերեն լեզվով:
Մշտապես խրախուսվում է տեղական ինքնակառավարման մարմինների հետ հարաբերություններում փոքրամասնությունների լեզուների օգտագործումը: Նրանց համար մատչելի են հասարակական բոլոր վայրերը, սպասարկման օբյեկտները և զանգվածային լրատվամիջոցները,